Yörük Nedir?

Yörük

Türkçe yürümek kelimesinden türetilmiştir.Yörük; aynı zamanda "Cesur, muharip, iyi yürüyen, eli ayağı sağlam" demektir. 1990'lara kadar azalarak devam eden Yörük geleneği günümüzde Çukurova, Orta ve Batı Toroslar'da yaşayan 1500 den fazla aile tarafından hala devam ettirilmektedir. Bu geleneğin gelecekte alternatif bir turizm anlayışı içinde değerlendirilerek yaşatılabilmesi için çalışmalar yapılmaktadır.

Türkiye'de, Osmanlı döneminde 19. yüzyıldan sonra zorla iskan ettirilerek göçebe yaşam tarzından vazgeçirtilen gruplar da kendilerini "Yörük Türkmenler" olarak tanımlarlar. 17. yüzyıldan önce yerleşik hayata geçenler ise kendilerini "Manav Türkmenler" olarak tanımlarlar.

Aslında Türkiye'nin nüfusunun oldukça büyük bir bölümü köken olarak Yörük - Türkmen'dir (Mersin gibi), fakat Türklerin Anadolu'ya göçüyle yerleşik hayata geçen Oğuz Türkleri "Türkmen" adıyla kalmış, göçebe kalanlar ise "Yörük" adıyla anılmışlardır.

Bu yörükler de yavaş yavaş yerleşik hayat tarzına geçtikleri için, günümüzde özellikle Toroslar'da göçebe Yörükler kalmıştır. Ancak göçebe yörüklere (fazla olmasa da) Türkiye'nin pek çok bölgesinde rastlanmaktadır. Günümüzde yörüklerin büyük bölümü ise tam yerleşik yaşam biçimine geçmişlerdir.
 

Günümüzde Yörüklerin Yaşadığı Bölgeler;

 

Günümüzde Yaşayan Yörükler;

* Honamlı
* Sarıkeçili
* Karakeçili
* Tekeli
* Bolhocalı
* Horzumlu
* Akkoyunlu
* Karakoyunlu

Günümüzde Yörükler;

Türkiye'de, Osmanlı döneminde 19. yüzyıldan sonra aşayiş ve devlet otoritesinin temini için mecburi iskan ettirilerek göçebe yaşam tarzından vazgeçirtilen gruplar da kendilerini "Yörük Türkmenler" olarak tanımlarlar.Yörükler de yavaş yavaş yerleşik hayat tarzına geçtikleri için, günümüzde özellikle Toroslar'da göçebe Yörükler kalmıştır. Ancak göçebe yörüklere (fazla olmasa da) Türkiye'nin pek çok bölgesinde rastlanmaktadır. Günümüzde yörüklerin büyük bölümü ise tam yerleşik yaşam biçimine geçmişlerdir. Ancak panayır, keşkek, kıl çadırı, kilim, hasır ve deve güreşleri gibi bazı göçebe alışkanlıklarını halen devam ettirirler. Antalya'nın Kumluca ve Muğla'nın Fethiye ilçesinde tarım ve seracılık şenliklerinde temsili Yörük göçü ve gelenekleri sergilenmekte ve deve güreşleri yapılmaktadır.

Ayrıca Honamlı, Tekeli, Horzum ve Işıklı yörük boylarınında yörük oldukları açıktır. Bu Türkmen ve Yörük boylarının köylerinden bazıları şunlardır: Yellice, Karaburun, Melicek gibi yörük köyleri ve de Sazgeçit, Çiller, Tatlıkuyu, Adabağ gibi de Türkmen yerleşimleri mevcuttur.Bunların yanın da da etno kimlik yapısı yerli olarak adledilen Ereğli yerlileri de hatırı sayılır bir yoğunluğa sahiptir. Balkan Savaşı sonrası Geç dönem Osmanlı ve de Erken Dönem Cumhuriyet politikaları sonucu Rumelide'ki Türk-Müslüman halkta bu bölgede yerleşmişlerdir. Bugün Muhacirler adı altında Ereğli'de yaşamaktadırlar.

Yörüklerin - Türkmenlerin Soyağacı:

OĞUZLAR (TÜRKMENLER , YÖRÜKLER) 

1 - BOZOKLAR
2 - ÜÇOKLAR

BOZOKLAR 
1 - ALITIHALABLU
2 - TRABZON ŞAM TÜRKMENLERİ
3 - KIZIK
4 - ALKAEVLİ
5 - KARAEVLİ (Karaevliler)
6 - YAZIR (Yazar)
7 - DÖĞER (Töker)
8 - DUDURGA
9 - YAPARLI (Çarıklı)
10 - BEĞDİLİ (Beydili-Bağdıllı)
11 - KARKIN
12 - KAYI
A ) Saçıkara (Saçıkaralı)
B ) Atçekenler
C ) Kurtlu
D ) Sarıkeçili
E ) Kızılkeçili
F ) Haculu 
G ) Karakeçili
g - a ) Osmanlı Padişahları
g - b ) Yeni Osmanlı

13 - BAYAT
A ) Dulkadır (Zulkadır)
B ) Kaçar
C ) Şambayat
D ) Kerkük Türkmenleri
E ) Inallı (Ulu Yörükleri-Kocacık Yörükleri)

14 - AVŞARLAR
A ) Deller (Karamanlı) 
B ) Caper (Cafer)
C ) Kadirli
D ) Cerit
E ) İmamlı 
F ) Torun (Toran) 
G ) Burhanlı
H ) Havarizm (Horzum)
I ) Balabanlı
J ) Haliller (Haliloğlular)
K ) Kızılışık
l ) Çatak (Çıtak)
M ) Solaklar
N ) Hacınallu
O ) Karahacılı
P ) Farsak (Varsak)
R ) Honanamlı (Honamlı)
S ) Cingöz
T ) Türkmenaliler (Aliler)
U ) Çakıl (Çakal-Çakalanlar)
Y ) Meller (Milliler)



ÜÇOKLAR 
1 - BÜGDÜZ
2 - CAVINDIR (Çavuldur)
3 - BAYINDIR
4 - IĞDIR
5 - YÜREĞİR (Üreğir-Yüreğir-Yüreil)
6 - YİVA (Yuva)
7 - EMÜR (Emir-Emre)
8 - ALAYÖNDLÜ (Alayöntlü)
9 - BİÇNE (Beçenek-Peçenek)
10 - SALUR 
A ) Usta
B ) Yomut 
C ) Hızır
D ) Karaman (Karamanlı)
E ) Akkoyunlu (Akçakoyunlu)
F ) Sarıklı (Aksarıklı)
G ) Karakoyunlu (Karacakoyunlu)
H ) Teke 
H - 1 ) Burgaz
H - 2 ) Akseki
H - 3 ) Bahşı (Bahşiş)
H - 4 ) Karaca
H - 5 ) Karatekeli 
H - 6 ) Alseki 
H - 7 ) Aziz (Aziziye Kınalı Yörükleri)
H - 8 ) Daş (Taş)
H - 9 ) Tongüç (Tonguç)
H - 10 ) Ayak (Kızılayak)
H - 11 ) Ötemiş (Ödemiş)
H - 12 ) Mırış
H - 13 ) Tutamış
H - 14 ) Karaahmet
H - 15 ) Toktamış
H - 16 ) Tufaz
H - 17 ) Gökçe
H - 18 ) Saçmaz (Şıçmaz)
11 - KINIK (KANIK - KONUK)
A ) Atalar (Atabeyler)
B ) Selçuklu Padişahları
12 - CEPNİ
A ) Ruğuş
B ) Yakupoğulları
C ) Ganetler (Canıklar)
D ) Oturak
d - A ) Bayramoğulları
E ) Demirler
e - A ) Kuşdemir
e - B ) Kandemir